A-    AŞAĞIDA VERİLEN DURUMLARI EŞLEŞTİRİNİZ.(20 PUAN)

 

B-AŞAĞIDAKİ SORULARDA DOĞRU OLANI İŞARETLEYİNİZ.(36 PUAN)
1 - “Osmanlı Devleti’nde zanaatkârların kurmuş olduğu sosyal bir müessesedir. Sanayi İnkılâbı’nın etkisiyle zayıflamıştır. Bugünkü sendika ve esnaf derneklerinin görevini yerine getirmiştir.”

Bu özellikler Osmanlı Devleti’ndeki hangi kurum ile ilgilidir?

A)Esnaf loncaları      B)Tımar sistemi     C)Vakıflar         D)Tekke ve zaviyeler

 

2- Yeni Çağ’da Avrupa’da meydana gelen aşağıdaki gelişmelerden  hangisi Osmanlı maliyesini olumsuz yönde etkilemiştir?

A)Coğrafi Keşifler                     B)Reform Hareketleri

C)Rönesans Hareketleri D)Aydınlanma Çağı’nın başlangıcı

 

3- “Avrupa’da:              İlk kez laik devlet fikrinin ortaya çıkması

                                        Eğitim kurumlarının kilise denetiminden çıkartılması”

Yukarıdaki gelişmelerle, aşağıdakilerden hangisi arasında ilişki kurulabilir?

A) Reform        B) Rönesans     C)Aydınlanma hareketleri  D)Sanayi inkılâbı

 

 

 

 

 

4-“Osmanlı Devleti Coğrafi Keşiflere katılmamıştır.” Bu durumun en önemli nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

A)Osmanlı donanmasının çok zayıf olması

B) Osmanlı ekonomisinin zayıf olması

C)İpek ve Baharat Yolu’nu elinde tuttuğu için yeni bir yol arayışına girmemesi    

D)Keşiflerin Osmanlı Devleti’nin en zayıf dönemlerinde yapılması

 

5-    “*Bilimsel ve kültürel çalışmaların yaygınlaşması

          *Duygu ve düşüncelerin değişmesi

          *Rönesans ve Reform hareketlerinin doğması ve yaygınlaşması”

       Yeni Çağ başlarında Avrupa’da meydana gelen yukarıdaki gelişmelerin ortak nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

A) Barut ve pusulanın bulunması                       B) Kilisenin önemini yitirmesi

C) Kâğıdın bollaşması, matbaanın bulunması     D) Coğrafi keşiflerin yapılması

 

6- Avrupalılar Müslümanlardan öğrendikleri kâğıdı 14.Yüzyılda yaptıkları çalışmalarla selülozdan üretmeye başlamışlar ve kâğıdı daha ucuza mâl etmişlerdir.

Aşağıdakilerden hangisi bu gelişmeye bağlı olarak meydana gelmemiştir?

a)Kültürel faaliyetlerin kolaylaşması                      b)Yazılı eserlerin çoğalması

c)Kayıt tutma işlerinin kolaylaşması        d)Soyluların daha da güçlenip halkı ezmesi

 

7- Avrupa’da Reform hareketleriyle sanat, eğitim ve bilim alanındaki gelişmelerin önündeki engeller ortadan kalkmıştır.

Reform hareketlerinin aşağıdaki sonuçlarından hangisi yukarıdaki durum ile alakalıdır?

a)Din adamları ve kilisenin eski itibarını kaybetmesi       

b)Kilisenin kendini yenilemek zorunda kalması

c)Eğitim faaliyetlerinin kilisenin elinden alınıp Laik eğitimin başlaması

d)Kiliseden ayrılan ülkelerde Kilisenin mallarının yağmalanması

 

 

 

8. Rönesans’ın oluşmasında ve gelişmesinde sosyal, siyasal, ekonomik ve teknik gelişmeler etkili olmuştur.Rönesans’ın oluşumu ve gelişmesinde aşağıdakilerden hangisi daha çok teknik gelişmelerle alakalıdır?

a)Matbaanın kullanım alanının genişlemesi

b)Coğrafi keşiflerle zenginleşen Avrupa’da sanattan anlayan sınıfın oluşması

c)Bazı bilim adamlarının İtalya’da eski eserleri kendi dillerine tercüme etmesi

d)Avrupa’nın Müslümanlar yoluyla İslam medeniyetini tanıması ve ondan etkilenmesi

 

 

9. Pusula İslam dünyasını hedef alan Haçlı seferleri sırasında Avrupalı Hıristiyanlar tarafından öğrenilerek kullanılmaya başlanmış ve zamanla geliştirilmiştir?

Buna göre toplumlar arası etkileşimde aşağıdakilerden hangisinin rolünden bahsedilebilir?

a)Askeri Mücadele                    b)Göç

c)Ticaret                                   d)Dini farklılık

 

10. —Lidyalılar takas (Değiş-Tokuş) usulünün gelişen ticareti karşılayamadığı düşüncesiyle parayı icat ettiler

    —Mısırlılar Nil nehrinin taşıp ürünlerinin sular altında kalmaması için zamanı hesaplamak amacıyla Güneş yılı esaslı takvimi yapmışlardır.

Bu bilgiler göz önünde bulundurularak aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?

a) İlkçağda güçlü devletler yoktur.

b)İlkçağ uygarlıkları yazıyı kullanmamıştır.

c)Doğu uygarlıkları batıdan daha gelişmiştir.

d) Buluşlar sorunlara çözüm bulma çabasıyla yapılmıştır.

11. Osmanlı Devleti’nde önemli bir yeri olan Enderun’da şu bölümler bulunur;

            - Beden Eğitimi

            - Yönetim İşleri Eğitimi

            - Sanat Eğitimi

            - İslami Bilgiler Eğitimi

Yukarıda verilenlere dayanarak Enderun’la ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

a) Fiziksel gelişmeye önem verildiği                        

b) Kültürel gelişmenin amaçlandığı

c) Bütün eğitimde dinlere eşit imkân tanındığı                    

d) İdarecilerin yetişmesinin amaçlandığı

12. Güneş sistemini araştıran Kopernik, kilise tarafından   İncil’e bağlı kalmamakla suçlanmış, kitapları da uzun süre kilise tarafından yasaklanmıştır.

Buna göre;

I. Hıristiyanlığın bilimsel gelişmeler önünde engel olduğu

II. Bilim insanlarının çalışmalarını özgürce yapamadığı

III. Kilisenin sadece astronomiye karşı çıktığı

açıklamalarından hangileri yapılabilir?

               A) Yalnız I.                           B) I ve II

             C) II ve III                 D) I, II ve III   

D-AŞAĞIDAKİ SORULARA DOĞRU İSE (D) YANLIŞ  İSE (Y)

YAZINIZ (8 PUAN)

1. Reform faaliyetleri ilk kez İtalya’da ortaya çıkmıştır. (         )

2. Ümit burnunu geçerek Hindistan’a ilk ulaşan denizci Barthelemy Diyaz  dır. (     )

3.Dünyayı dolaşan ilk denizci Macellan’dır.(      )

4.Rönesans hareketleri Almanya’da başladı. (      )

E-AŞAĞIDAKİ TABLODA VERİLEN İFADELERİ DOĞRU OLARAK

 EŞLEŞTİRİNİZ. (8 PUAN)

 

A	VAKIF		OSMANLI DEVLETİNDE DEVLET GÖREVLİLERİN YETİŞTİRİLDİĞİ EĞİTİM KURUMU
B	MESLEK		ANADOLUDA 13.YÜZYILDA KURULMUŞ OLAN ESNAF VE SANAATKARLAR BİRLİĞİ
C	AHİLİK		TOPLUMSAL DAYANIŞMA VE YARDIMLAŞMA AMACIYLA KURULAN KURUM
D	ENDERUN		HAYATINI DEVAM ETTİRMEK İÇİN KAZANÇ SAĞLAMAK AMACIYLA YAPILAN SÜREKLİ İŞ.

 

F- AŞAĞIDAKİ SORULARIN CEVAPLARINI YAZINIZ. (30 puan)

1.Osmanlı Ahilik teşkilatıyla günümüz esnaf odaları arasında ne gibi benzerlik vardır?

………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2.Meslek seçiminde en öncelikli dikkat edilmesi gereken kural nedir?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………….

3.Türk –İslam dünyasında yetişmiş bilim adamlarından birini ve bu bilim adamının bilim dünyasına yaptığı katkıya bir örnek yazınız?

…………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………….

4.Yazının ilk kez ortaya çıkışı nasıl olmuştur?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………….

5. Biruni için 1973 yılında doğumun 1000. Yıl dönümü nedeniyle UNESCO öncülüğünde ,farklı ülkelerde adına pul bastırılmasının önemi nedir?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

6.İnsanların duygu ve düşüncelerini özgürce ifade etmelerinin bilimsel gelişmelerdeki rolü nedir?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

A)  Aşağıdaki cümlelerde doğru olanların sonuna “D”, Yanlış olanların sonu “Y” yazınız.

 

1. Coğrafi keşifler mevcut ticaret yollarının önemini azaltmışlardır. (       )
2. Sanayi Devrimi, insan ve hayvan gücüne dayalı geçiştir. (       )
3. Vakıflar, toplumda sosyal dayanışmayı sağlayan kuruluşlardır. (       )
4. Bilimsel birikim yazı olmadan da gelecek kuşaklara sorunsuz aktarılabilir. (       )
5. Martin Luther bir din adamı olmasına rağmen Kiliseye karşı çıkmıştır. (       )
6. Kağıt ve matbaanın etkisi ile okuma yazmanın gelişmesi Rönesanssın nedenlerindendir. (       )
7. William Shakespeare ünlü bir matematikçidir. (       )

 

 

1.

Üç’lü İtilaf Devletleri                                        Üç’lü İttifak Devletleri

1-                                                                      1-

2-                                                                      2-

3-                                                                                   3-

 

 

2. I. Pusula – Coğrafya biliminin gelişmesine              III. Yazı – Bilimin gelişmesine

    II. Tekerlek – Ulaşımın gelişmesine                           IV. Barut – Teknolojinin gelişmesine katkıda bulunmuş

 

Yukarıdaki eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?

 

A) I.           B) II.           C) III.               D) IV.

 

3. Tarihte ilk yazısını bulanlar Fenikelilerdir. Ünlü ve ünsüzlerden oluşan Fenike alfabesi daha sonra diğer uygarlıklar tarafından benimsenmiş ve kullanılmıştır. İyonlar, Yunanlılar ve Romalılar bu alfabeyi geliştirip Latin alfabesi haline getirmişlerdir. Fenike yazılı metinleri ticari alanındaydı.

 

Buna göre Fenikeliler yazıyı hangi amaçla kullanmışlardır?

 

A) Halkı Eğitmek için                                        B) Yaşadıkları olayları yazmak için

C) Kanunları halka duyurmak için                      D) Sattıkları ve aldıkları malları yazmak için

 

4. Ünlü Bilim Adamı Cahit ARF hangi alandaki çalışmalarıyla ün yapmıştır?

 

A) Astronomi              B) Matematik               C) Tıp              D) Fizik

 

 

5. I. Yeni ticaret yolları bulmak

    II.  Pusulanın icadı

    III. Doğu’nun zenginlikleri

Yukarıdakilerden hangisi yada hangileri “Coğrafi keşiflerin” nedenlerindendir?

A) Yalnız I                    B) I. ve II              C) II. ve  III.                D) I.  II.  III.

 

6. Aşağıdakilerden hangisi Türkiye Selçuklularının ülkesinde ticaretin gelişmesine yönelik olarak yapılmıştır?

       a)   Kervansaraylar b)   Medreseler               c)   Darüşşifa              d)   İmaretler                

 

7. Sümerler:

- Dört işlemi kullanmışlar, sayıları bulmuşlar ve çemberi 360 dereceye bölmüşler

- Ay yılını esas alan takvimin temellerini atmışlardır.

- Yıldızların insan yaşamıyla çok sıkı bir ilişkisi olduğuna inanıyorlardı. Bu nedenle yıldızların hareketlerini yakından izlemeye başladılar.

- Alan, hacim, uzunluk ve ağırlık ölçülerini biliyorlardı.

 

Buna göre; Sümerler hangi alanda iyi oldukları söylenemez.

A) Matematik                B) Astronomi                C) Geometri                  D) Fizik

 

8. Aşağıdakilerden Hangisi Türk-İslam dünyasının önemli bilim adamlarından biri değildir?

 

A) Ali Kuşçu                 B) Biruni                       C) Harezmi                   D) Batlamyus

 

9. Aşağıdakilerden ikililerden hangisi ilk çağ buluşlarından birisi değildir?

 

A) Tekerlek                   B) Yazı                        C) Para                    D) Barut

 

10.  Sümerler yazıyı bulan ilk uygarlıktır. Bunun ardından diğer uygarlıklarında kendi yazı sistemlerini geliştirdikleri görülmektedir.

 

Buna göre; aşağıdakilerden hangisi bunun nedeni olabilir?

A)      İlk çağ uygarlıklarının yeniliklere açık olması

B)      Her alanda yazıya ihtiyaç duymaları

C)     Yöneticilerin eğitimli kişiler olma isteği

D)     Yazıyı bilen uygarlıklarla iletişime geçme isteği

 

11. Rönesans ile birlikte çeşitli alanlarda büyük gelişmeler yaşanmış ve önemli eserler üretilmiştir. Aşağıdakilerden hangisi bu alanlardan birisi değildir?

 

A) Sanat                       B) Mimari                     C) Edebiyat                  D) Denizcilik

 

12. Leonardo da Vinci’nin, Mona Lisa adlı tablosunu yaptığı döneme ait notlarında “Önce yüzündeki kemikleri sonra dudakları açıp kapayan sinirlerin nereden geldiğini ve nerelerden geçtiğini belirlemek zorunludur” ifadeleri yer almaktadır. Bu alıntıya göre Leonardo da Vinci’nin resim dışında hangi bilim dalında bilgiye sahiptir.

 

A) Eczacılık                 B) Tıp                          C) Kimya                      D) Psikoloji

 

13. 1564-1642 Yılları arasında yaşamıştır. Teleskopik gök bilimin kurucusudur. Dünyanın güneş etrafında döndüğü görüşünü savunduğu için ömür boyu hapse atılmıştır.

 

Buna göre bu bilim adamı kimdir?

A) Johannes Kepler                   B) Galileo Galile                C) Leonardo da Vinci            D) Martin Luther

 

14. Lidyalıların parayı icat etmeleri aşağıdaki bilimlerden hangisine temel oluşturmuştur?

A) Matematik                   B) Geometri                  C) Siyaset Bilimi                   D) Ekonomi

9-) Milli Egemenlik- Laiklik ve Demokrasi kavramlarını tanımlayınız (5 Puan)

 

 

 

 

 

 

 

 

 10-) Güneş sistemini araştıran Kopernik, kilise tarafından   İncil’e bağlı kalmamakla suçlanmış, kitapları da uzun süre kilise tarafından yasaklanmıştır.

Buna göre;

I. Hıristiyanlığın bilimsel gelişmeler önünde engel olduğu

II. Bilim insanlarının çalışmalarını özgürce yapamadığı

III. Kilisenin sadece astronomiye karşı çıktığı

açıklamalarından hangileri yapılabilir? (5 Puan )

 A) Yalnız I.                           B) I ve II

 C) II ve III                             D) I, II ve III   

11-)       ……………………………………………………

1720 yılında Yirmisekiz Çelebi Mehmet Efendi, Fransa’ya elçi olarak gitti. Beraberinde götürdüğü oğlu Sait Efendi çeşitli davetlere katıldı. Matbaada kitapların kolay yoldan nasıl çoğaltıldığına şahit oldu. Ülkeye dönüşünde İbrahim Müteferrika ile temasa geçti ve 1727’de İstanbul’da matbaa kuruldu.

Türklerin Avrupa’da ilerleyişi Viyana kapılarında sona erdi. Ama askeri bandoların gürleyen davul ve zurnaları Haydn, Mozart ve Beethoven’in müziğine ilham veren bir miras bıraktı.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bu diyagrama verilebilecek en iyi başlık aşağıdakilerden hangisidir? (5 Puan )

A. Etkiledik, Etkilendik             B. Yenilikler ve Osmanlı Devleti

C. Farklı Kültürler Bir Arada Yaşadı     D. Buluşların Serüveni

 

12-) Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti’nde eğitim amaçlı çalışan kurumlardan değildir? (5 Puan )

A)Enderun                  B)İmaret         C)Medrese     D)Ahi teşkilatı

 

   

 

Yukarıda III. Selim Döneminde Islahatların hangi karakterde olduğundan bahsetmektedir?

A) Eğitim                                 B) Askeri

C) Ekonomik                             D) Siyasi

 

2.            Matbaanın geliştirilmesiyle Avrupa’da yayınlanan kitap sayısı arttı. İnsanlar, okumaya, eleştirmeye başladılar.

Bilim, sanat, edebiyat v.b alanında önemli gelişmeler kaydedildi.  “Yeniden Doğuş” adıyla bilinen bu süreç hangi adla bilinir?

A) Rönesans                     B) Reform      

C)    Coğrafi Keşifler           D) Sanayi İnkılabı

4.          

 3. Hangi Padişah döneminde Akdeniz bir Türk gölü haline gelmiştir?

5.            A) Kanuni S.Süleyman           B) Orhan Bey        

6.            C) Osman Bey                        D) Çelebi Mehmet

 

4. Aşağıdaki bazı buluşlarla, bu buluşların etkileri eşleştirilmiştir.
I.Tekerlek  -  Ulaşımın gelişmesi 
II.Matbaa   -  Basım ve yayımın gelişmesi
III.Pusula   - Yeni yerlerin bulunması
IV.Barut     -  Astronominin gelişmesi
Bu eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?
A) I                 B)II             C)III             D)IV       

 

5. Reform hareketlerini başlatan Alman asıllı papaz aşağıdakilerden hangisidir?                                           

A) Menocciho                     B) Galileo                C) Marthin Luther                        D) Leonardo da vinchi    

 

6. Aşağıdakilerden hangisi, Coğrafi Keşiflerin sonuçlarından biri değildir?

A)  Sömürgeciliğin        yaygınlaşması
B)  Akdeniz       limanları            önem    kazandı.
C)  Avrupa'nın   ekonomik          yönden güçlenmesi
D)  Avrupa'da derebeyliğin güç kazanması  

 

Ben Osmanlı ordusunda görevli bir askerim. Maaş almayız. Savaş zamanı orduya katılır,savaş olmadığında bulunduğumuz köyün güvenliğini sağlarız.

7.

       

Yukarıdaki askerin anlatımına göre bu  asker aşağıdaki Osmanlı askerlerinden hangisine mensuptur?

      A)Yeniçeriler                                              B)Akıncılar

      C)Tımarlı sipahiler                           D)Cebeciler

Medrese Enderun Ahilik

C.Aşağıda tanıtılan Eğitim kurumlarının adını yandaki kutudan seçerek noktalı yerlere yazınız.(15puan)

     1-Osmanlı devletinin idari kadrosu buradan yetişirdi......................................................................

     2-Bugünkü diploma törenine benzer şet kuşatma töreni yapılırdı....................................................

     3-Bu eğitim kurumlarında ders veren kişilere Müderris denirdi   ......................................................

     4-Usta-çırak ilişkisi içinde uygulamalı meslek elemanı yetiştirilen kurumlardır.................................   .

     5-Osmanlı devletinde ilk kez İznik de Orhan Bey dönemin de açılmıştır.............................................  

 

D.Aşağıda boş bırakılan yerleri uygun kelimelerle tamamlayınız .   (15puan)

     1-Tanrı’nın Kağan’a Devleti yönetme gücü ve yetkisi vermesine.................................................   denir.

     2-Osmanlı Devletinin ilk Anayasasının adı..........................................................................................

     3-Osmanlı Devletin de Adalet işlerinden sorumlu divan üyesi.............................................................

     4-Seçimlerde en fazla oyu alıp hükümeti kuran partiye..................................................................denir.

     5-Bütün egemenlik yetkilerinin bir kişi tarafından kullanıldığı yönetim biçimidir...............................

E.Tarihi ticaret yollarını yazınız.(10puan)

Çin

Hindistan

Lidya

                                                                                                                   

 

................................                                 ..........................................                ........................................    

 

F-Aşağıdaki çoktan seçmeli soruların doğru şıklarını üzerinde işaretleyiniz.(Her biri 5’er puan)

    1-Sanayi  İnkılabının yaşanmasında etkili olan gelişme aşağıdakilerden hangisidir?

          a-kağıdın bollaşması                              b-barutun ateşli silahlarda kullanılması   

           c-matbaa tekniğinin gelişmesi             d-buhar gücüyle çalışan makinelerin üretilmesi

 

   2-    I. Sümer-yazı

         II. Fenike-alfabe

        III. Mısır-matbaa

        IV. Çin- kâğıt

     Yukarıda verilen uygarlık ve icadı eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?

        a-I           b-II           c-III            d-IV

 

 3-Aşağıdakilerden hangisinin demokrasinin gereklerinden biri olduğu söylenemez?     

         a-kişi egemenliği          b-çok partili yaşam          c-seçme ve seçilme hakkı         d-özgür düşünce

 

4-Devletler hâkimiyetin kaynağına göre farklılık gösterir.

     Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devletinde görülmemiştir?

     a-teokrasi        b-monarşi          c-cumhuriyet         d-meşrutiyet

 

5-T.C Anayasasına göre yasa çıkarma yetkisi aşağıdakilerden hangisine aittir?

     a-bakanlar kurulu          b-TBMMM         c-cumhurbaşkanı      d-   başbakan